Skip to main content

Posts

Showing posts from March 15, 2020

मधेश आन्दोलन पहिलो, दोस्रो र तेस्रो कसरी भयो । Madhesh Movement 1st, 2nd & 3rd

जन आन्दोलन प्रथम (1990) People Movement First 1990

1990 को जनआन्दोलन (नेपाली):   जनआन्दोलन, रोमानाइज: जनआन्दोलन) नेपालमा बहुदलीय आन्दोलन थियो जसले निरपेक्ष राजतन्त्रको अन्त्य र संवैधानिक लोकतन्त्रको थालनी गर्‍यो। यसले पञ्चायती व्यवस्थालाई पनि हटायो। आन्दोलनलाई विभिन्न राजनीतिक दलहरु बीचको एकताद्वारा चिह्नित गरिएको थियो। संयुक्त वाम मोर्चामा विभिन्न कम्युनिष्ट पार्टीहरूले मात्र होइन, उनीहरूले नेपाली कांग्रेस जस्ता पार्टीहरूलाई पनि सहयोग गरे। यस एकताको एक परिणाम नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एकीकृत मार्क्सवादी-लेनिनवादी) को गठन थियो। ईतिहास : 1989 मा, नेपाली कांग्रेस, प्रजातन्त्र समर्थक समूह र देशको सब भन्दा ठूलो अवैध राजनीतिक दल, र कम्युनिष्ट र वामपन्थी दलहरूको गठबन्धन संयुक्त वाम मोर्चा, बहुदलीय प्रजातन्त्र हासिल गर्न अभियान सुरु गर्न दुईवटा समूहमा सामेल भए। नेपाल ! जनआन्दोलन (जनआन्दोलन) आधिकारिक रूपमा फेब्रुअरी  18, 1990 मा शुरु भयो जुन नेपालमा लोकतन्त्र दिवस हो। आन्दोलन रोक्नको लागि सरकारले फेब्रुअरी 17,1990 मा नेका र यूएलएफ दुबै राष्ट्रिय र जिल्ला स्तरका नेताहरूलाई गिरफ्तार गर्‍यो र सबै विपक्षी अखबारहरूमा प्रतिबन्ध लगायो।...

" मधेस आन्दोलन हुनुको कारण के थियो " ?

नेपलको संविधान :- सन् 2015 मा यो घोषणा भएपछि हालको संविधान नेपालको इतिहासमा लेखिएको सातौं संविधान हो I  यो 2007 को अन्तरिम संविधान र 2006 को शान्ति सम्झौताद्वारा निर्देशित छ I यसमा आर्थिक, सामाजिक र राजनीतिक विकासको लागि असंख्य प्रावधानहरू छन् जस्तै निःशुल्क बजार र अन्तर्राष्ट्रिय व्यापारको लागि समर्थन गर्ने धारा I अधिकांश राजनीतिक दल, नागरिक र अन्य चासो समूहले संविधानलाई समर्थन गरेका छन्।  " नागरिकता " नयाँ संविधान  लैंगिक भेदभावपूर्ण छ किनकि यसले एकल महिलालाई आफ्ना बच्चाहरूलाई नागरिकता दिन अस्वीकार गर्दछ।  काठमाडौं पोष्टका अनुसार संविधान मस्यौदामा भएका धाराले नागरिकता लिनका लागि दुबै अभिभावकलाई नेपाली हुनु पर्ने बताएको छ। त्यस्तै विदेशीसँग विवाह गर्ने नेपाली महिलाले नागरिकता लिन सक्दिन तर यदि बुबा नेपाली हो भने बच्चालाई नागरिकता दिइन्छ। मधेसी समुदायहरू, जसका प्रायः सिमानाका भारतीयहरूसँग वैवाहिक सम्बन्ध रहेको छ, असमानता प्रभावित हुनेछ किनभने तिनीहरू जातीय र सामाजिक रूपमा उत्तरी भारतीयहरूसँग सम्बन्धित छन्।  अल्पसंख्यक समूहको प्रति...

हिमालयन पर्यटन पीडित 20,000 मानिसहरूले आफ्नो रोजगारी गुमाउन सक्नेछन् I

माउन्ट एभरेष्टलगायत विश्वका धेरै अग्लो हिमालहरूको घर सयौं पर्वतारोहणहरू नेपाल आउँदछन्।  काठमाडौं: कोरोनाभाइरस महामारीको फैलावटलाई नियन्त्रण गर्ने प्रयासमा नेपालले यस मुलुकमा अस्थायी रूपमा पर्यटन भिसा जारी गर्न र सबै मौसमका लागि पर्वतारोहण अभियान अन्त्य गरिसकेपछि करीव २०,००० बेरोजगार हुने अनुमान गरिएको छ।     नेपालले हालसम्म केवल कोरोनाभाइरसको मात्र एक केस रिपोर्ट गरेको छ र संक्रमित व्यक्तिको उपचार भइसकेको छ। प्रत्येक वर्ष सयौं पर्वतारोहीहरु नेपाल आउँछन्, जहाँ माउन्ट सहित विश्वका धेरै अग्लो हिमालहरू छन्। सगरमाथा, हिमालयन चुचुरो मापन गर्न वसन्तमा जुन मार्चको चारै तिर शुरू हुन्छ र जूनमा अन्त्य हुन्छ। काठमाडौं पोस्टले जनाएको छ कि नेपाल सरकारले बिहीबार सबै देशहरूमा आगमन आगमन पर्यटक भिसा स्थगित गरी सगरमाथा आरोहण लगायत सबै वसन्त पर्वतारोहण अभियानहरूको अन्त्य गर्यो र COVID-19  लाई रोक्नको लागि श्रम अनुमति पत्र जारी गर्न रोक लगाएको छ, काठमाडौं पोस्टले जनाएको छ। टुर, ट्रेकि र हिमाली गाईडगायत करीव २०,००० मानिसहरूले सरकारको क...

मधेश आन्दोलन पहिलो, दोस्रो र तेस्रो कसरी भयो । Madhesh Movement 1st, 2nd & 3rd

             मधेश आन्दोलन    मधेस आन्दोलन एक राजनीतिक आन्दोलन हो जुन विभिन्न राजनीतिक दलहरू, खासकर मधेसमा रहेका मधेसी र थारु, मुसलमान र जनजाति समुहको समान अधिकार, मर्यादा र पहिचानका लागि शुरू गरिएको हो। झन्डै एक दशकमा, नेपालले तीन मधेस आन्दोलनहरू देख्यो ;  -पहिलो मधेस आन्दोलन २००७ मा शुरु भयो,  -दोस्रो मधेस आन्दोलन २००८ मा र  -तेस्रो मधेस आन्दोलन  २०१५  मा २००७ मा रमेश महतो लाहानमा पहिलो मधेसी शहीद हुनुभयो र दिनदयाल मण्डल विराटनगरमा दोस्रो मधेसी शहीद हुनुभयो र ४५ मधेसी शहीदहरू नेपालमा छन्।  ईतिहास र स्थिति   मधेस आन्दोलनलाई प्रोत्साहित गर्न सन् १९९० को संविधानको बारेमा छलफल महत्वपूर्ण भयो जुन उच्च जातीको सांस्कृतिक र भाषिक श्रेष्ठतालाई त्याग्ने थियो।   पहिलो मधेश आन्दोलन   पहिलो मधेस आन्दोलन  २००७ मा नेपालको दक्षिणी मैदानमा शुरू भयो । पहिलो मधेस आन्दोलनको सुरुवातको बारेमा, पत्रकार अमरेंद्र यादवले द राइजिंग नेपालमा लेखेका थिए । जब मूलधारका राजनीतिक पार्ट...